Emisje podstawowych zanieczyszczeń gazowych zakwaszających środowisko,
oraz emisje pyłów wykazują od roku 1988 tendencję spadkową.
Obserwowany w ostatnim dziesięcioleciu blisko 50% spadek emisji dwutlenku siarki SO2, stanowi dowód na skuteczność wprowadzonych na początku lat 90-tych instrumentów prawno-ekonomicznych oraz zastosowanych technologii. Szansą na dalsze ograniczenia emisji SO2 jest gazyfikacja i zmiany systemów ogrzewania gospodarstw domowych, co oprócz zmniejszenia całkowitej emisji w skali kraju wpłynie na poprawę jakości powietrza w miastach.
W tym samym okresie zaobserwowano również globalne obniżenie emisji tlenków azotu. Instalowanie w wielu zakładach palników niskoemisyjnych wpływa na dalsze zmniejszanie emisji NO2ze źródeł stacjonarnych. Jednak dominujący udział w zanieczyszczaniu środowiska tlenkami azotu mają źródła mobilne, których ilość rośnie.
Obowiązujące obecnie przepisy krajowe, a także przyjęcie wszystkich regulaminów Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ w zakresie emisji zanieczyszczeń przez pojazdy samochodowe wraz z wprowadzeniem wymogu uzyskania świadectwa homologacji międzynarodowej stwierdzającej zgodność z w/w regulaminami, powinny przynieść wymierne efekty w postaci ograniczenia emisji nie tylko tlenków azotu lecz również tlenku węgla, węglowodorów i ołowiu.
Pyły, powstające podczas spalania paliw oraz w niektórych procesach produkcyjnych, zawierają z reguły związki metali ciężkich, takich jak na przykład kadm, ołów, rtęć, miedź, chrom.
Na jakość powietrza w Polsce mają również wpływ zanieczyszczenia napływające z obszaru sąsiednich państw.
Na przeważającym obszarze kraju stężenia głównych zanieczyszczeń powietrza (SO2, NO2, pyłu) są stosunkowo niskie. Przekroczenia dopuszczalnych stężeń SO2 i pyłu rejestrowane są najczęściej w uprzemysłowionych rejonach Polski Południowej, w miastach gdzie dominują indywidualne systemy grzewcze. Najmniej przypadków przekroczeń stężeń normatywnych rejestruje się w odniesieniu do dwutlenku azotu. Zanieczyszczeniem którego stężenia wykazują tendencje wzrostowe i najczęściej przekraczają wartości dopuszczalne jest ozon.
Wciąż, pomimo tendencji spadkowej, na niektórych obszarach eksponowanych na emisje z bliskich kompleksów przemysłowych, rejestrowane są przekroczenia norm stężeń zanieczyszczeń specyficznych tj.: fenol, formaldehyd, metale ciężkie. Na uwagę zasługuje benzo(a)piren, w którego przypadku wyższe od wartości dopuszczalnej średnie roczne stężenia rejestrowano na wszystkich stanowiskach pomiarowych. Źródłem emisji tej rakotwórczej substancji są głównie procesy spalania prowadzone w niskich temperaturach i przy niedostatecznej ilości tlenu.
Polska dąży do dalszego obniżenia emisji szkodliwych zanieczyszczeń i jako strona wielu konwencji i umów międzynarodowych przyjęła na siebie szereg zobowiązań z nich wynikających.
